Rule of Law Academy
Hukuk Devleti Akademisi
Hukuk devleti veya hukukun üstünlüğü(Rule of
Law/L’etat de droit) günümüzde çok atıf yapılan, modern demokratik devletler
açısından adeta vazgeçilmez addedilen hukuki bir ilkedir. Öyle ki, bu özelliği
barındırmayan bir devletin/toplumun ciddi manada medeni toplumlar ailesinin bir
üyesi olduğuna şüpheyle bakılıyor.
Peki, gerçekten nedir Hukuk Devleti?
World Justice Project bu kavramı bir ülkedeki kurumsal
alt yapının sahip olması gereken 4 özelliğe referansla açıklıyor:
Hesap verebilirlik, Adil Yasalar, Şeffaf Devlet, Kolay
erişilebilir ve bağımsız bir yargı mekanizması
Başka bir örnekte ise çağımızın önde gelene hukuk
filozoflarından Martin Loughlin, bu kavramın şu 5 farklı manada kullanıldığına
işaret ediyor:
• Yargının hâkimiyeti olarak hukuk devleti
• “Kanun” hâkimiyeti olarak hukuk devleti
• Hukuk yoluyla yönetim anlamında hukuk devleti
• Siyasi anayasacılık teorisinin ifadesi olarak hukuk devleti
• Bir devlet inşa tekniği olarak hukuk devleti
Gerçekten de tarih boyunca net bir tanımı olmamasına
rağmen bu kadar yoğun referans alan az sayıdaki kavramdan bir tanesi hukuk
devleti. Günümüzde de medeni bir toplum olmanın olmazsa olmazlarından bir
tanesi olarak varsayılıyor.
Biz de, Özgürlük Araştırmaları Derneği olarak, “Hukuk
Devleti” kavramını derinlemesine incelemek ve bu kavramın değişik manalarının
demokrasi ve hukuk eğitimi yönünden ne anlam ifade ettiğini tartışmak üzere
Hukuk Devleti Akademisi’ni başlatıyoruz. Uzun senelere yayılmasını
hedeflediğimiz bu akademinin hukukçu nesiller arasında bir köprü olmasını da
hedefliyoruz.
Tecrübeli hukuk profesyonelleri ve ileri seviye hukuk
öğrencilerini “hukuk devleti” kavramı etrafında gerçekleşecek derinlikli bir
beyin fırtınasına davet ediyoruz.
Hukuk Devleti Akademisi, ülkemizin saygın hukukçu
hocalarıyla bir arada geçirilecek felsefi ve pratik tartışmalarla dolu bir
hafta sonu kampı ve ardından gelecek 6 aylık bir mentorluk dönemini
kapsamaktadır. Bu 6 aylık mentorluk dönemi içerisinde her katılımcının kendi
mentoru ile belirleyeceği bir başlıkta 8.000 – 10.000 kelimelik bir makale
yazması beklenmektedir. Bu makalelerin iyi birer yayına dönüşmesi yönünde
ayrıca gayret sarf edilecektir.
• Benzer düzeylerdeki hukukçu adayları ve kıdemli
hukuk hocalarıyla birlikte geçirilecek kapsamlı bir düşünce kampına katılım
• Kıdemli hukuk hocalarıyla 6 ay boyunca birebir çalışma ve geri bildirim alma
imkânı
• Türkiye’nin 4 bir yanından genç ve başarılı hukukçuların ve programın
hocalarının dâhil olduğu her yıl genişleyen bir mezunlar ağının parçası
olma
Etkinlikler:
18-19 Kasım 2017 İstanbul – Son Başvuru 15 Ekim 2017
Yer: Kilya Otel | Kilyos, İstanbul
Moderatörler
Prof. Dr. Oktay Uygun
Prof. Dr. Mustafa Erdoğan
03-04 Mart 2018 İzmir – Son Başvuru 01 Şubat 2018
Yer: Altınyunus Otel | Çeşme, İzmir
Moderatörler
Prof. Dr. Mustafa Erdoğan
Doç. Dr. Günal Kurşun
07-08 Nisan 2018 Diyarbakır – Son Başvuru 04 Mart 2018
Yer: Hilton Garden Inn | Yenişehir, Diyarbakır
Moderatörler
Prof. Dr. Mustafa Erdoğan
Doç. Dr. Vahap Coşkun
05-06 Mayıs 2018 Ankara – Son Başvuru 02 Nisan 2018
Yer: Anadolu Hotels Esenboğa Thermal | Akyurt, Ankara
Moderatörler
Prof. Dr. Mustafa Erdoğan
Doç. Dr. Günal Kurşun
Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak
Bu heyecan verici entelektüel deneyimin bir parçası olmak için
Hemen
Başvurun!
Not 1: Etkinlik yüksek lisans ve doktora düzeyindeki hukuk öğrencileri ile
teorik konulara ilgi duyan en az 3 yıl deneyimli hukuk profesyonellerinin
katılımına (avukat, hâkim, savcı, sivil toplum-insan hakları alanında
çalışanlar, kamu/özel sektörde danışmanlık yapanlar vb.) yöneliktir.
Not 2: Programa kabul edilen katılımcıların bütün
konaklama ve transfer masrafları tarafımızca karşılanacaktır.
Kolokyum Programı
Birinci Oturum: Hukuk
Devletine ilişkin Teorik Sorunlar
İkinci Oturum: Hukuk Devleti
ve Yargı
Üçüncü Oturum: Hukuk Devleti
ve Yasama
Dördüncü Oturum: Hukuk
Devleti ve Yürütmenin Hukuka Uygunluğu
GENEL OKUMA LİSTESİ
ZORUNLU
§ Andrei
Marmor, “Hukuk Devleti ve Sınırları” A.R. Çoban, B. Canatan, A. Küçük
(Edt.), Hukuk
Devleti: Hukuki Bir İlke, Siyasi Bir İdeal (Ankara: Adres Yayınları,
2008) içinde, ss. 169-210
§ Carl
Schmidt, ‘Liberal Hukuk Devletinin İlkeleri’, A.R. Çoban, B. Canatan, A. Küçük
(Edt.), Hukuk Devleti: Hukuki Bir İlke,
Siyasi Bir İdeal (Ankara: Adres Yayınları,
2008) içinde, ss.
130-145.
§ Friedrich
A. Hayek, ‘Bireysel Özgürlüğün Teminatları’, Özgürlüğün Anayasası,
Çev. Y. Ziya Çelikkaya (Ankara: Bigbang Yayınları) içinde, ss. 311-350.
§ Friedrich
A. Hayek, ‘Kısım II: Özgürlük ve Yasa’, Özgürlüğün Anayasası, Çev.
Y. Ziya Çelikkaya (Ankara: Bigbang Yayınları) içinde, ss. 211-371.
§ Friedrich
A. Hayek, ‘Siyasi Bir İdeal Olarak Hukuk Devleti’, A.R. Çoban, B. Canatan,
A.Küçük (Edt.), Hukuk Devleti: Hukuki Bir İlke, Siyasi Bir İdeal (Adres,
Ankara:
Adres
Yayınları, 2008) içinde, ss. 41-116.
§ Friedrich
A. Hayek, ‘Yasa, Emirler ve Düzen’, Özgürlüğün Anayasası, Çev. Y.
Ziya Çelikkaya (Ankara: Bigbang Yayınları) içinde, ss. 233-251.
§ Josep
Raz, “Hukuk Devleti ve Erdemi”, A.R. Çoban, B. Canatan, A. Küçük
(Edt.), Hukuk
Devleti: Hukuki Bir İlke, Siyasi Bir İdeal (Ankara: Adres Yayınları,
2008) içinde, ss. 149-168.
§ Martin
Loughlin, “Bir Muğlaklığın Yüceltilmesi, Çağdas Siyasal Söylemde Hukuk
Devleti” 2015 yılında İstanbul’da yapılan Hukuk Devleti Konferansında
sunulan tebliğ
§ Mustafa
Erdoğan, “Üçüncü Bölüm: Hukukun Üstünlüğü”, Anayasal Demokrasi (Ankara:
Siyasal Kitabevi, 2017) içinde, ss. 117-152.
§ Venedik
Komisyonu, Hukuk Devleti Raporu (Report on the Rule of Law)
(CDL AD
(2011)003 rev) 25-26 2011 tarihinde kabul edilmiştir
İHTİYARÎ
§ Bruno
Leoni, Freedom and the Law (Liberty Press, expanded 3rd ed.,
1991).
§ Christine
Sypnowich, “Ütopya ve Hukuk Devleti”, A.R. Çoban, B. Canatan, A. Küçük
(Edt.), Hukuk Devleti: Hukuki Bir İlke, Siyasi Bir
İdeal (Ankara, 2008) içinde, ss.325-350.
§ Ergun
Özbudun, Anayasalcılık ve Demokrasi (İst. Bilgi Ün. Yayınları,
2015) içinde, “Hukuk Devleti ve Yargı Bağımsızlığı” (Üçüncü Bölüm), ss. 53-70.
§ Jurgen
Habermas, ‘Hukuk Devleti ve Demokrasi Arasındaki İçsel İlişki Üzerine”, A.R.
Çoban, B. Canatan, A. Küçük (Edt.), Hukuk Devleti: Hukuki Bir İlke,
Siyasi Bir
İdeal (Ankara:
Adres Yayınları, 2008) içinde, ss. 259-270.
§ Michel
Rosenfeld, “Hukuk Devleti ve Anayasal Demokrasinin Meşruiyeti”, A.R. Çoban, B.
Canatan, A. Küçük (Edt.), Hukuk Devleti: Hukuki Bir İlke, Siyasi Bir
İdeal (Ankara: Adres Yayınları, 2008) içinde, ss. 211-258.
§ Mithat
Sancar, Devlet Aklı Kıskacında Hukuk Devleti (İstanbul:
İletişim, 8. b, 2016).
§ Venedik
Komisyonu, “Rule of Law Checklist”, (CDL-AD(2016)007) 11-12
Mart 2016 tarihinde kabul edilmiştir.
The opinions expressed in this blog are those of the authors. They do not purport to reflect the opinions or views of the FRA or its members. Neither the editorial team nor FRA can accept any legal obligation for the errors or omissions that may be made by the authors. The contents are freely available for anybody to read, download, copy and redistribute provided that the author(s), editorial team and publisher are properly cited.
